Het Waalwijkse wagenpark in 1914
Overzicht dankzij vordering
De eigenaars werd overigens aanbevolen om vooraf zelf de carrosserie te laten verwijderen en hun eigen chauffeur mee te sturen. Door het ondertekenen van een overeenkomst met de Landstorm werden chauffeurs voor de duur van de mobilisatie militair in plaats van particulier chauffeur en ontvingen zij een soldij van fl. 3,- per dag met recht op inkwartiering en vrije voeding uit de “soldatenmenage”.
Gezien de haast waarmee de auto’s in juli en augustus werden gevorderd, alsmede het gebrek aan ervaring op dit gebied, werden zowel het Rijk als vele eigenaars “getroffen door teleurstellingen”, zoals de Commissaris van de Koningin het omschreef. Bovendien bleek de last niet gelijk over het land verdeeld te zijn, omdat sommige burgemeesters te laat op de hoogte waren gesteld en tal van auto’s daardoor niet opgeroepen konden worden.
Om, wanneer de toestand onverhoopt dreigender mocht worden, beter voorbereid te zijn, werd in oktober 1914 aan de burgemeesters van Noord-Brabant gevraagd een opgave te doen van de in elke gemeente aanwezige automobielen. Die opgave levert een mooi overzicht op van het toenmalige plaatselijke wagenpark. In Baardwijk bezat in 1914 niemand een automobiel. In Waalwijk en Besoijen waren er zes autobezitters:
Eigenaar Woonplaats Merk Pk’s Productiejaar Zitplaatsen L.F.J. Verwiel Besoijen Mercedes 7/14 1913 6 M.A. van Loon Waalwijk Renault 8/16 1909 6 W. Sadee Waalwijk Nagant 10/12 1914 4 A.H. van Schijndel Waalwijk Wolsely 24 1912 6 H. Witlox Waalwijk Renault 408 20/30 1908 6 H. Witlox Waalwijk Lovely (?) [=Loreley] 6/10 1912 6Bronnen: (Streekarchief Langstraat Heusden Altena)
Archief Gemeentebestuur Waalwijk 1816-1921, inv.nr. 129, correspondentie 1914.
Archief Gemeentebestuur Besoijen 1811-1921, inv.nr. 150, correspondentie 1904-1917.
Archief Gemeentebestuur Baardwijk 1814-1921, inv.nr. 42, correspondentie 1909-1916.
Eerder gepubliceerd in De Klopkei 38 (2014), 4e kwartaal, p. 24, met dank aan de redactie voor hun vriendelijke toestemming tot hergebruik.
De foto bij dit verhaal is afkomstig van het Regionaal Archief Tilburg fotonr. 0200116. We zien een serie bij garage Knegtel in Tilburg gevorderde auto’s, bestemd voor de generale staf van het Nedrelandse leger. Ze staan voor hotel De Gouden Zwaan aan de Heuvel, waar de generale staf zijn hoofdkwartier had.
De laatste auto in het lijstje zal geen Lovely zijn. Maar een Loreley automobiel. Een Duitse merk dat actief was van 1905 tot 1914.
Dank Louis! Klinkt ook veel logischer. Ik heb het in de tekst aangevuld.
Reageer