De Landverks van het Eerste Eskadron
Zweedse pantserwagens voor het Nederlandse leger

Het Zweedse bedrijf AB Landsverk ontwikkelde in de jaren dertig een drietal pantserwagens, die L-180, L-181 en L-182 werden gedoopt. Nederland kocht er in 1934 twaalf van het type L-181. Dit type was voorzien van een 6 cilinder Daimler-Benz benzinemotor van 80 pk. De tandemas-achterwielen konden voor het rijden in moeilijk terrein vorden voorzien van rupsbanden, waarmee het voertuig als een halftrack functioneerde. Deze pantserwagens werden geleverd in 1936 en kwamen als M.36 terecht bij het per op 1 april van dat jaar nieuw opgerichte Eskadron Pantserwagens (later het Eerste Eskadron) in de Isabellakazerne bij 's-Hertogenbosch. Zoals gebruikelijk kregen de voertuigen een volgnummer, een provinciaal kenteken en een militair kenteken.
Provinciaal kenteken | Voertuignr. | Militair kenteken |
N-43671 | 01 | III-601 |
N-43672 | 02 | III-602 |
N-43673 | 03 | III-603 |
N-43674 | 04 | III-604 |
N-43675 | 05 | III-605 |
N-43676 | 06 | III-606 |
N-43677 | 07 | III-607 |
N-43678 | 08 | III-608 |
N-43679 | 09 | III-609 |
N-43680 | 10 | III-610 |
N-43681 | 11 | III-611 |
N-43682 | 12 | III-612 |
In 1938 werden nog eens 14 exemplaren van het sterkere type L-180, die terechtkwamen bij het Tweede Eskadron, dat bij Amersfoort was gelegerd.
De bemanning van de pantserwagens bestond uit vijf personen: naast de chauffeur waren dat de commandant die ook lader was van het 37 mm. Bofors kanon, de richter voor het richten en afvuren van de torenwapens en het laden van de mitrailleurs, een schutter voor de boegmitrailleur en een chauffeur/schutter voor het achteruitrijden en het bedienen van de achter in de romp geplaatste mitrailleur.
In 1939 werden de provinciale nummerbewijzen voor de pantserwagens ingetrokken. Ze reden nu enkel op het militaire kenteken.
De M.36 en M.38 pantserwagens zijn succesvol ingezet in mei 1940. Hoewel ze enkele mankementen vertoonden is geen van de pantserwagens in een gevecht uitgeschakeld. Wel raakten er door door ongelukken, motorstoring en het bombardement op vliegveld Ypenburg onbruikbaar. Een aantal viel in Duitse handen, waar ze later als Panzerspähwagen L202 werden ingezet.
Bronnen
Particuliere collectie
Wikipedia
Landsverk M38 Pantserwagen - een restauratieproject
De foto van het omleggen van de rupsbanden is afkomstig uit VOC-Mededelingen, 2020 (tijdschrift van de Vereniging Officieren Cavalerie)
De foto van het Eskadron op de Markt in 's-Hertogenbosch is afkomstig uit de collectie van Erfgoed 's-Hertogenbosch, fotonummer 0030588
Door bezoekers
Reageer